25 غزل از حافظ شیرازی

زندگی نامه حافظ شیرازی

خواجه شمس‌الدین محمد بن بهاءالدّین حافظ شیرازی (حدود ۷۲۷ – ۷۹۲ هجری قمری برابر با ۷۰۶ - ۷۶۹ هجری شمسی)، شاعر بزرگ سده هشتم ایران (برابر قرن چهاردهم میلادی) و یکی از سخنوران نامی جهان است. بیش‌تر شعرهای او غزل هستند که به‌غزلیات حافظ شهرت دارند. گرایش حافظ به شیوه  سخن‌پردازی خواجوی کرمانی و شباهت شیوه سخنش با او مشهور است پدرش بهاء الدین نام داشته و مادرش نیز اهل کازرون بوده‌است. در نوجوانی قرآن را با چهارده روایت آن از بر کرده و از همین رو به حافظ ملقب گشته‌است.حافظ در دوران امارت شاه شیخ ابواسحاق (متوفی ۷۵۸ ه‍. ق) به دربار راه پیدا کرده و احتمالاً شغل دیوانی پیشه کرده‌است. (در قطعه ای با مطلع «خسروا، دادگرا، شیردلا، بحرکفا / ای جلال تو به انواع هنر ارزانی» شاه جلال الدین مسعود برادر بزرگ شاه ابواسحاق را خطاب قرار داده و در همان قطعه به صورت ضمنی قید می‌کند که سه سال در دربار مشغول است. شاه مسعود تنها کمتر از یکسال و در سنه ۷۴۳ حاکم شیراز بوده‌است و از این رو می‌توان دریافت که حافظ از اوان جوانی در دربار شاغل بوده‌است). علاوه بر شاه ابواسحاق در دربار شاهان آل مظفر شامل شاه شیخ مبارزالدین، شاه شجاع، شاه منصور و شاه یحیی نیز راه داشته‌است. شاعری پیشه اصلی او نبوده و امرار معاش او از طریق شغلی دیگر (احتمالاً دیوانی) تأمین می‌شده‌است. در این خصوص نیز اشارات متعددی در دیوان او وجود دارد که بیان کننده اتکای او به شغلی جدای از شاعری است، از جمله در تعدادی از این اشارات به درخواست وظیفه (حقوق و مستمری) اشاره دارددر باره سال دقیق تولد او بین مورخین و حافظ‌شناسان اختلاف نظر وجود دارد. محل تولد او شیراز بوده و در همان شهر نیز روی در نقاب خاک کشیده‌است.

در این بخش 25 غزل را انتخاب نموده ام ..

  غزل شماره 1

الا یا ایها الساقی ادر کأسا و ناولها                        

که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکل‌ها

به بوی نافه‌ای کاخر صبا زان طره بگشاید             

 ز تاب جعد مشکینش چه خون افتاد در دل‌ها

مرا در منزل جانان چه امن عیش چون هر دم           

جرس فریاد می‌دارد که بربندید محمل‌ها

به می سجاده رنگین کن گرت پیر مغان گوید            

که سالک بی‌خبر نبود ز راه و رسم منزل‌ها

شب تاریک و بیم موج و گردابی چنین هایل                    

کجا دانند حال ما سبکباران ساحل‌ها

همه کارم ز خود کامی به بدنامی کشید آخر        

 نهان کی ماند آن رازی کز او سازند محفل‌ها

حضوری گر همی‌خواهی از او غایب مشو حافظ                  

 متی ما تلق من تهوی دع الدنیا و اهملها

غزل شمارهٔ ۵                             

دل می‌رود ز دستم صاحب دلان خدا را             

دردا که راز پنهان خواهد شد آشکارا

کشتی شکستگانیم ای باد شرطه برخیز                

  باشد که بازبینیم دیدار آشنا را

ده روزه مهر گردون افسانه است و افسون                       

 نیکی به جای یاران فرصت شمار یارا

در حلقه گل و مل خوش خواند دوش بلبل                 

 هات الصبوح هبوا یا ایها السکارا

ای صاحب کرامت شکرانه سلامت                     

 روزی تفقدی کن درویش بی‌نوا را

آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است                     

 با دوستان مروت با دشمنان مدارا

در کوی نیک نامی ما را گذر ندادند                         

  گر تو نمی‌پسندی تغییر کن قضا را

آن تلخ وش که صوفی ام الخبائثش خواند           

  اشهی لنا و احلی من قبله العذارا

هنگام تنگدستی در عیش کوش و مستی                              

 کاین کیمیای هستی قارون کند گدا را

سرکش مشو که چون شمع از غیرتت بسوزد   

دلبر که در کف او موم است سنگ خارا

آیینه سکندر جام می است بنگر                     

 تا بر تو عرضه دارد احوال ملک دارا

خوبان پارسی گو بخشندگان عمرند                  

ساقی بده بشارت رندان پارسا را

حافظ به خود نپوشید این خرقه می آلود                    

 ای شیخ پاکدامن معذور دار ما را

غزل شمارهٔ ۱۸

ساقیا آمدن عید مبارک بادت                          

 وان مواعید که کردی مرواد از یادت

در شگفتم که در این مدت ایام فراق              

برگرفتی ز حریفان دل و دل می‌دادت

برسان بندگی دختر رز گو به درآی                 

که دم و همت ما کرد ز بند آزادت

شادی مجلسیان در قدم و مقدم توست                  

جای غم باد  مر آن دل که نخواهد شادت

شکر ایزد که ز تاراج خزان رخنه نیافت          

 بوستان سمن و سرو و گل و شمشادت

چشم بد دور کز آن تفرقه‌ات بازآورد                

 طالع نامور و دولت مادرزادت

حافظ از دست مده دولت این کشتی نوح        

ور نه طوفان حوادث ببرد بنیادت

غزل شمارهٔ ۵۲

روزگاریست که سودای بتان دین من است      

غم این کار نشاط دل غمگین من است

دیدن روی تو را دیده جان بین باید                           

وین کجا مرتبه چشم جهان بین من است

یار من باش که زیب فلک و زینت دهر                     

 از مه روی تو و اشک چو پروین من است

تا مرا عشق تو تعلیم سخن گفتن کرد                       

 خلق را ورد زبان مدحت و تحسین من است

دولت فقر خدایا به من ارزانی دار                  

کاین کرامت سبب حشمت و تمکین من است

واعظ شحنه شناس این عظمت گو مفروش         

  زان که منزلگه سلطان دل مسکین من است

یا رب این کعبه مقصود تماشاگه کیست              

  که مغیلان طریقش گل و نسرین من است

حافظ از حشمت پرویز دگر قصه مخوان           

که لبش جرعه کش خسرو شیرین من است

غزل شماره ۹۰

ای هدهد صبا به سبا می‌فرستمت                 

بنگر که از کجا به کجا می‌فرستمت

حیف است طایری چو تو در خاکدان غم         

  زین جا به آشیان وفا می‌فرستمت

در راه عشق مرحله قرب و بعد نیست                    

 می‌بینمت عیان و دعا می‌فرستمت

هر صبح و شام قافله‌ای از دعای خیر              

 در صحبت شمال و صبا می‌فرستمت

تا لشکر غمت نکند ملک دل خراب                  

جان عزیز خود به نوا می‌فرستمت

ای غایب از نظر که شدی همنشین دل             

می‌گویمت دعا و ثنا می‌فرستمت

در روی خود تفرج صنع خدای کن                

 کآیینهٔ خدای نما می‌فرستمت

تا مطربان ز شوق منت آگهی دهند                

 قول و غزل به ساز و نوا می‌فرستمت

ساقی بیا که هاتف غیبم به مژده گفت          

 با درد صبر کن که دوا می‌فرستمت

حافظ سرود مجلس ما ذکر خیر توست                            

بشتاب هان که اسب و قبا می‌فرستمت

غزل شمارهٔ ۱۳۱

بیا که ترک فلک خوان روزه غارت کرد         

هلال عید به دور قدح اشارت کرد

ثواب روزه و حج قبول آن کس برد                   

که خاک میکده عشق را زیارت کرد

مقام اصلی ما گوشه خرابات است                 

 خداش خیر دهاد آن که این عمارت کرد

بهای باده چون لعل چیست جوهر عقل             

 بیا که سود کسی برد کاین تجارت کرد

نماز در خم آن ابروان محرابی                

 کسی کند که به خون جگر طهارت کرد

فغان که نرگس جماش شیخ شهر امروز          

 نظر به دردکشان از سر حقارت کرد

به روی یار نظر کن ز دیده منت دار             

که کار دیده نظر از سر بصارت کرد

حدیث عشق ز حافظ شنو نه از واعظ                 

اگر چه صنعت بسیار در عبارت کرد

غزل شمارهٔ ۱۷۴

مژده ای دل که دگر باد صبا بازآمد                   

هدهد خوش خبر از طرف سبا بازآمد

برکش ای مرغ سحر نغمه داوودی باز              

که سلیمان گل از باد هوا بازآمد

عارفی کو که کند فهم زبان سوسن                 

  تا بپرسد که چرا رفت و چرا بازآمد

مردمی کرد و کرم لطف خداداد به من                 

 کان بت ماه رخ از راه وفا بازآمد

لاله بوی می نوشین بشنید از دم صبح                

داغ دل بود به امید دوا بازآمد

چشم من در ره این قافله راه بماند                   

 تا به گوش دلم آواز درا بازآمد

گر چه حافظ در رنجش زد و پیمان بشکست  

لطف او بین که به لطف از در ما بازآمد

غزل شماره ۲۸۶

دوش با من گفت پنهان کاردانی تیزهوش          

وز شما پنهان نشاید کرد سر می فروش

گفت آسان گیر بر خود کارها کز روی طبع       

سخت می‌گردد جهان بر مردمان سخت‌کوش

وان گهم درداد جامی کز فروغش بر فلک       

  زهره در رقص آمد و بربط زنان می‌گفت نوش

با دل خونین لب خندان بیاور همچو جام                       

  نی گرت زخمی رسد آیی چو چنگ اندر خروش

تا نگردی آشنا زین پرده رمزی نشنوی                

  گوش نامحرم نباشد جای پیغام سروش

گوش کن پند ای پسر وز بهر دنیا غم مخور                    

  گفتمت چون در حدیثی گر توانی داشت هوش

در حریم عشق نتوان زد دم از گفت و شنید                   

 زان که آنجا جمله اعضا چشم باید بود و گوش

بر بساط نکته دانان خودفروشی شرط نیست                  

یا سخن دانسته گو ای مرد عاقل یا خموش

ساقیا می ده که رندی‌های حافظ فهم کرد                               

آصف صاحب قران جرم بخش عیب پوش

غزل شماره ۱۹۴

سمن بویان غبار غم چو بنشینند بنشانند      

 پری رویان قرار از دل چو بستیزند بستانند

به فتراک جفا دل‌ها چو بربندند بربندند               

ز زلف عنبرین جان‌ها چو بگشایند بفشانند

به عمری یک نفس با ما چو بنشینند برخیزند         

نهال شوق در خاطر چو برخیزند بنشانند

سرشک گوشه گیران را چو دریابند در یابند               

رخ مهر از سحرخیزان نگردانند اگر دانند

ز چشمم لعل رمانی چو می‌خندند می‌بارند    

 ز رویم راز پنهانی چو می‌بینند می‌خوانند

دوای درد عاشق را کسی کو سهل پندارد              

 ز فکر آنان که در تدبیر درمانند در مانند

چو منصور از مراد آنان که بردارند بر دارند           

 بدین درگاه حافظ را چو می‌خوانند می‌رانند

  در این حضرت چو مشتاقان نیاز آرند ناز آرند                   

که با این درد اگر دربند درمانند درمانند

غزل شماره ۲۰۳

سال‌ها دفتر ما در گرو صهبا بود                        

رونق میکده از درس و دعای ما بود

نیکی پیر مغان بین که چو ما بدمستان                       

هر چه کردیم به چشم کرمش زیبا بود

دفتر دانش ما جمله بشویید به می                         

 که فلک دیدم و در قصد دل دانا بود

از بتان آن طلب ار حسن شناسی ای دل                    

کاین کسی گفت که در علم نظر بینا بود

دل چو پرگار به هر سو دورانی می‌کرد                   

 و اندر آن دایره سرگشته پابرجا بود

مطرب از درد محبت عملی می‌پرداخت                     

 که حکیمان جهان را مژه خون پالا بود

می‌شکفتم ز طرب زان که چو گل بر لب جوی       

 بر سرم سایه آن سرو سهی بالا بود

پیر گلرنگ من اندر حق ازرق پوشان                      

رخصت خبث نداد ار نه حکایت‌ها بود

قلب اندوده حافظ بر او خرج نشد                    

کاین معامل به همه عیب نهان بینا بود

غزل شماره ۲۱۰

دوش در حلقه ما قصه گیسوی تو بود                 

تا دل شب سخن از سلسله موی تو بود

دل که از ناوک مژگان تو در خون می‌گشت          

باز مشتاق کمانخانه ابروی تو بود

هم عفاالله صبا کز تو پیامی می‌داد                  

ور نه در کس نرسیدیم که از کوی تو بود

عالم از شور و شر عشق خبر هیچ نداشت                

فتنه انگیز جهان غمزه جادوی تو بود

من سرگشته هم از اهل سلامت بودم                     

دام راهم شکن طره هندوی تو بود

 بگشا بند قبا تا بگشاید دل من                

که گشادی که مرا بود ز پهلوی توبود 

به وفای تو که بر تربت حافظ بگذر                    

کز جهان می‌شد و در آرزوی روی تو بود

غزل شمارهٔ ۲۱۱

دوش می‌آمد و رخساره برافروخته بود                  

 تا کجا باز دل غمزده‌ای سوخته بود

رسم عاشق کشی و شیوه شهرآشوبی                      

 جامه‌ای بود که بر قامت او دوخته بود

جان عشاق سپند رخ خود می‌دانست                     

و آتش چهره بدین کار برافروخته بود

گر چه می‌گفت که زارت بکشم می‌دیدم              

که نهانش نظری با من دلسوخته بود

کفر زلفش ره دین می‌زد و آن سنگین دل                        

در پی اش مشعلی از چهره برافروخته بود

دل بسی خون به کف آورد ولی دیده بریخت                

 الله الله که تلف کرد و که اندوخته بود

یار مفروش به دنیا که بسی سود نکرد                

آن که یوسف به زر ناسره بفروخته بود

گفت و خوش گفت برو خرقه بسوزان حافظ                     

یا رب این قلب شناسی ز که آموخته بود

غزل شماره ۲۲۳

هرگزم نقش تو از لوح دل و جان نرود              

 هرگز از یاد من آن سرو خرامان نرود

از دماغ من سرگشته خیال دهنت                   

به جفای فلک و غصه دوران نرود

در ازل بست دلم با سر زلفت پیوند                  

 تا ابد سر نکشد و از سر پیمان نرود

هر چه جز بار غمت بر دل مسکین من است             

برود از دل من و از دل من آن نرود

آن چنان مهر توام در دل و جان جای گرفت   

که اگر سر برود از دل و از جان نرود

گر رود از پی خوبان دل من معذور است                         

درد دارد چه کند کز پی درمان نرود

هر که خواهد که چو حافظ نشود سرگردان                     

دل به خوبان ندهد و از پی ایشان نرود

غزل شماره ۲۶۳

بیا و کشتی ما در شط شراب انداز                                     

خروش و ولوله در جان شیخ و شاب انداز

مرا به کشتی باده درافکن ای ساقی                   

که گفته‌اند نکویی کن و در آب انداز

ز کوی میکده برگشته‌ام ز راه خطا                  

 مرا دگر ز کرم با ره صواب انداز

بیار زان می گلرنگ مشک بو جامی                      

 شرار رشک و حسد در دل گلاب انداز

اگر چه مست و خرابم تو نیز لطفی کن         

 نظر بر این دل سرگشته خراب انداز

به نیم شب اگرت آفتاب می‌باید                

ز روی دختر گلچهر رز نقاب انداز

مهل که روز وفاتم به خاک بسپارند             

  مرا به میکده بر در خم شراب انداز

  ز جور چرخ چو حافظ به جان رسید دلت                  

به سوی دیو محن ناوک شهاب انداز

غزل شماره ۲۷۷

فکر بلبل همه آن است که گل شد یارش                 

 گل در اندیشه که چون عشوه کند در کارش

دلربایی همه آن نیست که عاشق بکشند                        

 خواجه آن است که باشد غم خدمتگارش

جای آن است که خون موج زند در دل لعل                  

 زین تغابن که خزف می‌شکند بازارش

بلبل از فیض گل آموخت سخن ور نه نبود                       

این همه قول و غزل تعبیه در منقارش

ای که در کوچه معشوقه ما می‌گذری                                                

بر حذر باش که سر می‌شکند دیوارش

آن سفرکرده که صد قافله دل همره اوست                      

هر کجا هست خدایا به سلامت دارش

صحبت عافیتت گر چه خوش افتاد ای دل                      

 جانب عشق عزیز است فرومگذارش

صوفی سرخوش از این دست که کج کرد کلاه                

  به دو جام دگر آشفته شود دستارش

دل حافظ که به دیدار تو خوگر شده بود                           

نازپرورد وصال است مجو آزارش

غزل شماره ۲۸۱

یا رب این نوگل خندان که سپردی به منش                    

می‌سپارم به تو از چشم حسود چمنش

گر چه از کوی وفا گشت به صد مرحله دور                     

  دور باد آفت دور فلک از جان و تنش

گر به سرمنزل سلمی رسی ای بادصبا                                            

 چشم دارم که سلامی برسانی ز منش

به ادب نافه گشایی کن از آن زلف سیاه                            

جای دل‌های عزیز است به هم برمزنش

گو دلم حق وفا با خط و خالت دارد                                  

  محترم دار در آن طره عنبرشکنش

در مقامی که به یاد لب او می نوشند                                

 سفله آن مست که باشد خبر از خویشتنش

عرض و مال از در میخانه نشاید اندوخت                         

هر که این آب خورد رخت به دریا فکنش

هر که ترسد ز ملال انده عشقش نه حلال                        

سر ما و قدمش یا لب ما و دهنش

شعر حافظ همه بیت الغزل معرفت است                           

آفرین بر نفس دلکش و لطف سخنش

غزل شماره ۲۹۴

در وفای عشق تو مشهور خوبانم چو شمع                     

شب نشین کوی سربازان و رندانم چو شمع

روز و شب خوابم نمی‌آید به چشم غم پرست                  

 بس که در بیماری هجر تو گریانم چو شمع

رشته صبرم به مقراض غمت ببریده شد                           

همچنان در آتش مهر تو سوزانم چو شمع

گر کمیت اشک گلگونم نبودی گرم رو                            

کی شدی روشن به گیتی راز پنهانم چو شمع

در میان آب و آتش همچنان سرگرم توست                                 

این دل زار نزار اشک بارانم چو شمع

در شب هجران مرا پروانه وصلی فرست                            

ور نه از دردت جهانی را بسوزانم چو شمع

بی جمال عالم آرای تو روزم چون شب است                      

با کمال عشق تو در عین نقصانم چو شمع

کوه صبرم نرم شد چون موم در دست غمت                   

 تا در آب و آتش عشقت گدازانم چو شمع

همچو صبحم یک نفس باقیست با دیدار تو                     

 چهره بنما دلبرا تا جان برافشانم چو شمع

سرفرازم کن شبی از وصل خود ای نازنین                      

 تا منور گردد از دیدارت ایوانم چو شمع

آتش مهر تو را حافظ عجب در سر گرفت                          

آتش دل کی به آب دیده بنشانم چو شمع

غزل شماره ۳۱۶

زلف بر باد مده تا ندهی بر بادم                                          

ناز بنیاد مکن تا نکنی بنیادم

می مخور با همه کس تا نخورم خون جگر                       

 سر مکش تا نکشد سر به فلک فریادم

زلف را حلقه مکن تا نکنی دربندم                                  

طره را تاب مده تا ندهی بر بادم

یار بیگانه مشو تا نبری از خویشم                                      

غم اغیار مخور تا نکنی ناشادم

رخ برافروز که فارغ کنی از برگ گلم                                 

قد برافراز که از سرو کنی آزادم

شمع هر جمع مشو ور نه بسوزی ما را                                             

  یاد هر قوم مکن تا نروی از یادم

شهره شهر مشو تا ننهم سر در کوه                                  

 شور شیرین منما تا نکنی فرهادم

رحم کن بر من مسکین و به فریادم رس                        

  تا به خاک در آصف نرسد فریادم

حافظ از جور تو حاشا که بگرداند روی                            

 من از آن روز که دربند توام آزادم

غزل شماره ۳۱۷

فاش می‌گویم و از گفته خود دلشادم                     

بنده عشقم و از هر دو جهان آزادم

طایر گلشن قدسم چه دهم شرح فراق                            

 که در این دامگه حادثه چون افتادم

من ملک بودم و فردوس برین جایم بود                

آدم آورد در این دیر خراب آبادم

سایه طوبی و دلجویی حور و لب حوض                             

به هوای سر کوی تو برفت از یادم

نیست بر لوح دلم جز الف قامت دوست                         

 چه کنم حرف دگر یاد نداد استادم

کوکب بخت مرا هیچ منجم نشناخت                       

 یا رب از مادر گیتی به چه طالع زادم

تا شدم حلقه به گوش در میخانه عشق                                           

هر دم آید غمی از نو به مبارک بادم

می خورد خون دلم مردمک دیده سزاست                     

  که چرا دل به جگرگوشه مردم دادم

پاک کن چهره حافظ به سر زلف ز اشک                          

 ور نه این سیل دمادم ببرد بنیادم

غزل شمارهٔ ۳۸۷

شاه شمشادقدان خسرو شیرین دهنان                            

که به مژگان شکند قلب همه صف شکنان

مست بگذشت و نظر بر من درویش انداخت                            

گفت ای چشم و چراغ همه شیرین سخنان

تا کی از سیم و زرت کیسه تهی خواهد بود                  

 بنده من شو و برخور ز همه سیمتنان

کمتر از ذره نه‌ای پست مشو مهر بورز                      

  تا به خلوتگه خورشید رسی چرخ زنان

بر جهان تکیه مکن ور قدحی می داری                             

شادی زهره جبینان خور و نازک بدنان

پیر پیمانه کش من که روانش خوش باد                  

  گفت پرهیز کن از صحبت پیمان شکنان

دامن دوست به دست آر و ز دشمن بگسل                     

  مرد یزدان شو و فارغ گذر از اهرمنان

با صبا در چمن لاله سحر می‌گفتم          

که شهیدان که‌اند این همه خونین کفنان

 گفت حافظ من و تو محرم این راز نه‌ایم                      

از می لعل حکایت کن و شیرین دهنان

غزل شماره ۳۹۳

منم که شهره شهرم به عشق ورزیدن                               

منم که دیده نیالوده‌ام به بد دیدن

وفا کنیم و ملامت کشیم و خوش باشیم          

 که در طریقت ما کافریست رنجیدن

به پیر میکده گفتم که چیست راه نجات         

 بخواست جام می و گفت عیب پوشیدن

مراد دل ز تماشای باغ عالم چیست                                  

 به دست مردم چشم از رخ تو گل چیدن

به می پرستی از آن نقش خود زدم بر آب                          

  که تا خراب کنم نقش خود پرستیدن

به رحمت سر زلف تو واثقم ور نه                         

کشش چو نبود از آن سو چه سود کوشیدن

عنان به میکده خواهیم تافت زین مجلس          

 که وعظ بی عملان واجب است نشنیدن

ز خط یار بیاموز مهر با رخ خوب                                     

 که گرد عارض خوبان خوش است گردیدن

مبوس جز لب ساقی و جام می حافظ                  

  که دست زهدفروشان خطاست بوسیدن

غزل شماره ۴۹۳

ای پادشه خوبان داد از غم تنهایی                    

 دل بی تو به جان آمد وقت است که بازآیی

دایم گل این بستان شاداب نمی‌ماند                     

  دریاب ضعیفان را در وقت توانایی

دیشب گله زلفش با باد همی‌کردم                                    

 گفتا غلطی بگذر زین فکرت سودایی

صد باد صبا این جا با سلسله می‌رقصند                        

این است حریف ای دل تا باد نپیمایی

مشتاقی و مهجوری دور از تو چنانم کرد                        

کز دست بخواهد شد پایاب شکیبایی

یا رب به که شاید گفت این نکته که در عالم           

رخساره به کس ننمود آن شاهد هرجایی

ساقی چمن گل را بی روی تو رنگی نیست                

شمشاد خرامان کن تا باغ بیارایی

ای درد توام درمان در بستر ناکامی                                  

 و ای یاد توام مونس در گوشه تنهایی

در دایره قسمت ما نقطه تسلیمیم                        

لطف آن چه تو اندیشی حکم آن چه تو فرمایی

فکر خود و رای خود در عالم رندی نیست                        

کفر است در این مذهب خودبینی و خودرایی

زین دایره مینا خونین جگرم می ده                                  

  تا حل کنم این مشکل در ساغر مینایی

حافظ شب هجران شد بوی خوش وصل آمد               

 شادیت مبارک باد ای عاشق شیدایی

غزل شماره 126

جان بی جمال جانان میل جهان ندارد
هر کس که این ندارد حقا که آن ندارد

با هیچ کس نشانی زان دلستان ندیدم
یا من خبر ندارم یا او نشان ندارد

هر شبنمی در این ره صد بحر آتشین است
دردا که این معما شرح و بیان ندارد

سرمنزل فراغت نتوان ز دست دادن
ای ساروان فروکش کاین ره کران ندارد

چنگ خمیده قامت می‌خواندت به عشرت
بشنو که پند پیران هیچت زیان ندارد

ای دل طریق رندی از محتسب بیاموز
مست است و در حق او کس این گمان ندارد

احوال گنج قارون کایام داد بر باد
در گوش دل فروخوان تا زر نهان ندارد

گر خود رقیب شمع است اسرار از او بپوشان
کان شوخ سربریده بند زبان ندارد

کس در جهان ندارد یک بنده همچو حافظ
زیرا که چون تو شاهی کس در جهان ندارد

غزل شماره 248

ای صبا نکهتی از کوی فلانی به من آر
زار و بیمار غمم راحت جانی به من آر

قلب بی‌حاصل ما را بزن اکسیر مراد
یعنی از خاک در دوست نشانی به من آر

در کمینگاه نظر با دل خویشم جنگ است
ز ابرو و غمزه او تیر و کمانی به من آر

در غریبی و فراق و غم دل پیر شدم
ساغر می ز کف تازه جوانی به من آر

منکران را هم از این می دو سه ساغر بچشان
وگر ایشان نستانند روانی به من آر

ساقیا عشرت امروز به فردا مفکن
یا ز دیوان قضا خط امانی به من آر

دلم از دست بشد دوش چو حافظ می‌گفت
کای صبا نکهتی از کوی فلانی به من آر

غزل 156

به حسن و خلق و وفا کس به یار ما نرسد
تو را در این سخن انکار کار ما نرسد

اگر چه حسن فروشان به جلوه آمده‌اند
کسی به حسن و ملاحت به یار ما نرسد

به حق صحبت دیرین که هیچ محرم راز
به یار یک جهت حق گزار ما نرسد

هزار نقش برآید ز کلک صنع و یکی
به دلپذیری نقش نگار ما نرسد

هزار نقد به بازار کائنات آرند
یکی به سکه صاحب عیار ما نرسد

دریغ قافله عمر کان چنان رفتند
که گردشان به هوای دیار ما نرسد

دلا ز رنج حسودان مرنج و واثق باش
که بد به خاطر امیدوار ما نرسد

چنان بزی که اگر خاک ره شوی کس را
غبار خاطری از رهگذار ما نرسد

بسوخت حافظ و ترسم که شرح قصه او
به سمع پادشه کامگار ما نرسد